Là bãi chôn lấp có 100% vốn đầu tư của Mỹ theo công nghệ tiên tiến nhất nhưng khi đi vào hoạt động Đa Phước đã bộc lộ những bất cập trong công nghệ cũng như sự quản lý của mình
Bãi rác Đa Phước, rộng 138 ha, dự kiến hoạt động trong 24 năm, nằm trên địa bàn xã Đa Phước, huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh. Được khởi công xây dựng từ năm 2005 bởi Công ty TNHH Xử lý chất thải Việt Nam (Vietnam Waste Solutions – VWS) và đi vào hoạt động vào tháng 11/2007, với công suất thiết kế giai đoạn 1 là 10,000 tấn rác thải/ngày. Đây là bãi chôn lấp được đầu tư 100% vốn từ Công ty California Waste Solution (CWS), có trụ sở tại California, Mỹ, theo công nghệ tiên tiến nhất Hoa Kỳ gồm có cả 3 phương pháp là chôn lấp, chế biến compost và thu hồi năng lượng.
Bãi rác chôn lấp Đa Phước nhìn từ trên cao (Nguồn: Internet)
Tuy nhiên, khi đi vào hoạt động, bãi rác đã gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và đời sống sinh hoạt của người dân sinh sống xung quanh khu vực.
Công nghệ xử lý rác gây ra nhiều tranh cãi, không phù hợp với thực tế thu gom chất thải, khu xử lý rác Đa Phước được quảng cáo có công nghệ hiện đại, rất tốt nhưng nhưng thực tế thì chưa tốt: do TP HCM không tổ chức phân loại rác tại nguồn nên rác thải lẫn lộn mọi thứ, không thể tổ chức tái chế hay sản xuất phân compost như kế hoạch ban đầu mặt khác phía nhà máy chỉ tiến hành chôn lấp rác chứ không xây dựng hệ thống xử lý.
Vị trí đặt nhà máy xử lý rác bất hợp lý: bãi rác lớn ngay đầu hướng gió biển, mùi hôi thối nồng nặc trực tiếp ảnh hưởng đến các khu dân cư lân cận theo hướng gió.
Bãi rác Đa Phước nằm đầu hướng gió biển đẩy mùi hôi về phía các khu dân cư vào các tháng 6, 7, 8 khi gió hoạt động mạnh (Nguồn: Internet)
Giá thành xử lý rác cao, trong khi công nghệ không đảm bảo: Năm 2007, giá xử lý rác ngân sách TP HCM chi trả cho VWS là 16,4 USD/tấn, tăng lên 19,009 USD/tấn năm 2013, đến cuối 2014 là 20,166 USD/tấn và năm 2016 là 21,1 USD/tấn cao hơn rất nhiều so với mặt bằng chung của xử lý rác thải tại thành phố Hồ Chí Minh.
Vi phạm hàng loạt các quy định về bảo vệ môi trường: không xây lắp công trình bảo vệ môi trường theo quy định, không thực hiện một trong các nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường và yêu cầu trong quyết định phê duyệt báo cáo cáo đánh giá tác động môi trường, không có Giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường phục vụ giai đoạn vận hành,…
Với hàng loạt vi phạm trong quy trình xử lý rác thải tại bãi rác Đa Phước, tháng 6/2017 công ty TNHH xử lý chất thải Việt Nam (VWS) bị cơ quan quản lý Nhà nước xử phạt vi phạm hành chính với số tiền gần 1,6 tỷ đồng. Đây không phải là công trình xử lý rác gây ô nhiễm môi trường đầu tiên ở Việt Nam, nhưng lại là công trình có mức độ vi phạm nghiêm trọng nhất cho đến nay.
Qua những thực trạng trên, có thể thấy phải tiến hành can thiệp rõ ràng và mạnh mẽ ngay từ đầu đối với các dự án xử lý rác thải, từ chọn địa điểm xây dựng, các thủ tục môi trường liên quan, cho đến sự phù hợp của công nghệ xử lý trong điều kiện hiện tại.
—Môi trường Á Châu—